David Claerbout The Shape of Time
14 maart t/m 28 juni 2009
In Museum De Pont in Tilburg wordt hard gewerkt aan de inrichting van de tentoonstelling van David Claerbout die volgende week zaterdag van start gaat. Voor het eerst is het zo karakteristieke daglicht verbannen uit een groot deel van de centrale tentoonstellingsruimte voor wat de grootste museale presentatie tot nu wordt van het werk van deze Belgische kunstenaar.
David Claerbout (Kortrijk, 1969) is geen onbekende voor het Nederlandse museumpubliek. Verschillende musea, waaronder De Pont, hebben werk van hem in de collectie. De tentoonstelling The Shape of Time omvat acht video-installaties en is zijn omvangrijkste expositie tot nu toe. De tentoonstelling, die eerder te zien was in het Centre Pompidou in Parijs, heeft in De Pont een geheel andere invulling gekregen, met de nadruk op werken uit de afgelopen twee jaar. Claerbouts nieuwste installatie The Riverside beleeft hier zijn première. De bijzondere vormgeving van de expositie, met tientallen meters lange, van transparante stof gemaakte wanden, is gerealiseerd in nauwe samenwerking met de kunstenaar.
Ruim tien jaar geleden maakte David Claerbout grote indruk met video-installaties waarin hij bewegend beeld en fotografie met elkaar verweefde. Het uit 1997 daterende Ruurlo, Borculoscheweg 1910 in de collectie van De Pont is daarvan een prachtig voorbeeld. Het werk bestaat uit een wandvullende projectie van een oude ansichtkaart met dorpsgezicht. De beweging is zo ingehouden dat het even duurt voor het doordringt dat de bladeren van de monumentale boom op de voorgrond zachtjes heen en weer wiegen. Het is een magisch beeld, dat je - de beweging ten spijt - blijf ervaren als een gestold moment uit het verleden.
Het verstrijken van de tijd is een hoofdthema in het werk van Claerbout. In de werken op de tentoonstelling The Shape of Time zijn uiteenlopende methodes toegepast om de duur van de tijd vorm te geven. In Arena (2007) is dat slechts een kortstondig moment: de fractie van een seconde dat een bal tijdens een basketbalwedstrijd boven de basket zweeft, in White House (2006) gaat het om de meer dan dertien uur die het eerste zonlicht scheiden van de invallende duisternis.
Hoe lang of kort het moment ook is, Claerbout geeft de tijd alle ruimte. Dikwijls loopt de tijd in de installaties synchroon met de werkelijke tijd. Zijn werken lenen zich niet voor een snelle, vluchtige blik. De werking en betekenis van de beelden openbaren zich pas op de lange duur. Door af te zien van snelle montages en de filmische tijd parallel te laten lopen met de reële tijd stelt hij het ongeduld van ingesleten kijkgewoontes soms danig op de proef. Claerbout is niet geïnteresseerd in de verhalende potentie van de film, maar past de daarvoor ingezette technieken soms wel als middel toe.
Claerbout bedient zich voor zijn installaties van zeer geavanceerde, digitale technieken, zonder dat deze de aandacht op zich vestigen. Zijn benadering van de tijd maakt de toeschouwer bewust van de eigen manier van kijken en dwingt een intense waarneming af. Maar uiteindelijk is het vooral de sfeer van betovering en melancholie die de kracht uitmaakt van de kunst van Claerbout.
Werken in de tentoonstelling
Riverside, 2008-2009
double channel video installatie, kleur, stereo
Algier’s Sections of a Happy Moment, 2008 (37’, zw/w, stereo)
Dancing Couples, 2008 (10’ kleur, geen geluid)
Arena, 2007 (45’ kleur, geen geluid)
The Long Goodbye, 2007 (45’ kleur, geen geluid)
White House, 2006 (13 u. 27’ 53”, kleur, dual mono over headphones)
Shadow Piece, 2005 (30’ 19”, zw/w, stereo)
DVD of Mac mini - LCD projector
Reflecting Sunset, 2003 (38’, zw/w, geen geluid)
____________________________________________________________
Bij de tentoonstelling is een engelstalige catalogus verschenen die is uitgegeven door JRP/Ringier. De 170 pagina’s tellende, rijk geïllustreerde publicatie is een gezamenlijke productie van het Centre Pompidou, Parijs, the MIT List Visual Arts Center en De Pont in Tilburg. De catalogus bevat essays van Raymond Bellour, Françoise Parfait, Dirk Snauwaert en Christine Van Assche.
David Claerbout (Kortrijk, 1969) is geen onbekende voor het Nederlandse museumpubliek. Verschillende musea, waaronder De Pont, hebben werk van hem in de collectie. De tentoonstelling The Shape of Time omvat acht video-installaties en is zijn omvangrijkste expositie tot nu toe. De tentoonstelling, die eerder te zien was in het Centre Pompidou in Parijs, heeft in De Pont een geheel andere invulling gekregen, met de nadruk op werken uit de afgelopen twee jaar. Claerbouts nieuwste installatie The Riverside beleeft hier zijn première. De bijzondere vormgeving van de expositie, met tientallen meters lange, van transparante stof gemaakte wanden, is gerealiseerd in nauwe samenwerking met de kunstenaar.
Ruim tien jaar geleden maakte David Claerbout grote indruk met video-installaties waarin hij bewegend beeld en fotografie met elkaar verweefde. Het uit 1997 daterende Ruurlo, Borculoscheweg 1910 in de collectie van De Pont is daarvan een prachtig voorbeeld. Het werk bestaat uit een wandvullende projectie van een oude ansichtkaart met dorpsgezicht. De beweging is zo ingehouden dat het even duurt voor het doordringt dat de bladeren van de monumentale boom op de voorgrond zachtjes heen en weer wiegen. Het is een magisch beeld, dat je - de beweging ten spijt - blijf ervaren als een gestold moment uit het verleden.
Het verstrijken van de tijd is een hoofdthema in het werk van Claerbout. In de werken op de tentoonstelling The Shape of Time zijn uiteenlopende methodes toegepast om de duur van de tijd vorm te geven. In Arena (2007) is dat slechts een kortstondig moment: de fractie van een seconde dat een bal tijdens een basketbalwedstrijd boven de basket zweeft, in White House (2006) gaat het om de meer dan dertien uur die het eerste zonlicht scheiden van de invallende duisternis.
Hoe lang of kort het moment ook is, Claerbout geeft de tijd alle ruimte. Dikwijls loopt de tijd in de installaties synchroon met de werkelijke tijd. Zijn werken lenen zich niet voor een snelle, vluchtige blik. De werking en betekenis van de beelden openbaren zich pas op de lange duur. Door af te zien van snelle montages en de filmische tijd parallel te laten lopen met de reële tijd stelt hij het ongeduld van ingesleten kijkgewoontes soms danig op de proef. Claerbout is niet geïnteresseerd in de verhalende potentie van de film, maar past de daarvoor ingezette technieken soms wel als middel toe.
Claerbout bedient zich voor zijn installaties van zeer geavanceerde, digitale technieken, zonder dat deze de aandacht op zich vestigen. Zijn benadering van de tijd maakt de toeschouwer bewust van de eigen manier van kijken en dwingt een intense waarneming af. Maar uiteindelijk is het vooral de sfeer van betovering en melancholie die de kracht uitmaakt van de kunst van Claerbout.
Werken in de tentoonstelling
Riverside, 2008-2009
double channel video installatie, kleur, stereo
Algier’s Sections of a Happy Moment, 2008 (37’, zw/w, stereo)
Dancing Couples, 2008 (10’ kleur, geen geluid)
Arena, 2007 (45’ kleur, geen geluid)
The Long Goodbye, 2007 (45’ kleur, geen geluid)
White House, 2006 (13 u. 27’ 53”, kleur, dual mono over headphones)
Shadow Piece, 2005 (30’ 19”, zw/w, stereo)
DVD of Mac mini - LCD projector
Reflecting Sunset, 2003 (38’, zw/w, geen geluid)
____________________________________________________________
Bij de tentoonstelling is een engelstalige catalogus verschenen die is uitgegeven door JRP/Ringier. De 170 pagina’s tellende, rijk geïllustreerde publicatie is een gezamenlijke productie van het Centre Pompidou, Parijs, the MIT List Visual Arts Center en De Pont in Tilburg. De catalogus bevat essays van Raymond Bellour, Françoise Parfait, Dirk Snauwaert en Christine Van Assche.
